Talal bin Abdülaziz Âl-i Suud
Talal bin Abdülaziz Âl-i Suud | |||||
---|---|---|---|---|---|
Suudi Arabistan Prensi | |||||
Doğum | 15 Ağustos 1931 Taif, Suudi Arabistan | ||||
Ölüm | 22 Aralık 2018 (87 yaşında) Riyad, Suudi Arabistan | ||||
| |||||
Hanedan | Suud Hanedanı | ||||
Babası | Abdülaziz bin Abdurrahman el-Suud |
Talal bin Abdülaziz Âl-i Suud (Arapça: طلال بن عبد العزيز آل سعود; d. 15 Ağustos 1931, Taif - ö. 22 Aralık 2018, Riyad) Kızıl Prens (The Red Prince) olarak da anılan bir kraliyet ailesi üyesi, aynı zamanda Kral Abdullah'ın üvey kardeşidir.
Görüş ayrılıkları
[değiştir | kaynağı değiştir]Prens Talal kraliyet ailesi içinde Hür Prensler (Free Princes) diye bilinen reform yanlısı grubun liderliğini yapmıştır. 1958 yılında insan hakları konusunda ilerlemeler içeren anayasal monarşi temelli bir anayasa metni yazmıştır. Bunun yanında seçilmiş üyelerden oluşan bir danışma komitesi oluşturmaya çalışmış ancak denemeleri kral ve dini liderler tarafından uygun bulunmamış; hatta hazırlanan anayasa metninin şeriata aykırı olduğunu belirten bir fetva ile karşı karşıya kalmıştır. 1961 yılında krallık tarafından pasaportu iptal edilmiş, Mısır'a yerleşen prens kendisini sosyalist olarak tanımlamıştır. Burada Cemal Abdünnâsır'dan etkilenen Talal kraliyet yönetimini eleştirip, yenilikler yapılması için çalışmaya devam etmiştir.
1964 yılında Talal'a eleştirilerinin dozunu azaltması karşılığında Suudi Arabistan'a yeniden giriş izni tanınmıştır. Şu an başarılı bir iş adamı ve ünlü hayırseverlerdendir. Kraliyet ailesinin bir üyesi olmasına rağmen, kendisi kabul etmese de politik geçmişi ileride tahta çıkma umutlarını çok azaltmıştır.
Prens 2007 Eylül'ünde reform için baskılarını devam ettirmiştir. Bu dönemde, ülkeyi liberalleştirme amacını gerçekleştirmek için, Arabistan'da yasak olmasına rağmen, bir parti kurma isteğini dile getirmiştir. 22 Aralık 2018'de 87 yaşında ölmüştür.
Uluslararası görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Politik ve gelişimci görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı İçin Arap Körfez Programı başkanlığı (Riyad)
- Arap Çocuk ve Kalkınma Konseyi başkanlığı (Kahire)
- Arap Sivil Toplum Örgütleri Birliği Mütevelli Heyeti başkanlığı (Kahire)
- Arap Kadın Eğitim ve Araştırma Merkezi Mütevelli Heyeti başkanlığı (Tunus)
- Arap Açık Üniversitesi Mütevelli Heyeti başkanlığı (Kuveyt)
- Down Sendromu Yardımlaşma Derneği onursal başkanlığı (Riyad)
- Suudi Aile ve Toplum Sağlık Topluluğu
- Amin Rihani Enstitüsü onursal başkanlığı (Washington)
- Ebsar Yardımlaşma Derneği onursal başkanlığı (Cidde)
- Yönetimde Mükemmellik Merkezi Dünya Ticaret Örgütü Birimi onursal başkanlığı (Kuveyt Üniversitesi/Kuveyt)
- Mentor Foundation kurucu ortağı ve mütevelli heyeti üyeliği (Cenevre)
- Pasteur Enstitüsü Gelişim Ligi üyeliği (Paris)
- Uluslararası İnsanlık Sorunları Bağımsız Komisyonu kurucu üyeliği (Cenevre)
- Arap Düşünce Forumu üyeliği (Amman)
- UNESCO Özel Su Elçisi (Paris)
- UNICEF Özel Elçisi (New York)
- Milli Ekonomi ve Finans bakanlığı, Planlama Yüksek Konseyi başkan vekilliği, Kutsal Şehirler Yüksek Komisyonu başkan vekilliği (Mekke ve Medine)
- Suudi Arabistan Fransa büyükelçiliği
- Ulaşım ve İletişim bakanlığı
İnsani yardım faaliyetleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Suudi öğrencilere şahsi varlığından yurt dışı eğitim bursu verilmesi
- 1954'te Suudi Arabistan Krallığı'nda ilk mesleki eğitim okulunun kurulması
- 1957'de Riyad'da ilk kız okulunun kurulması
- 1957'de doğum yeri Taif'te El-Zehra Sarayı'nın erkek koleji yapılması için bağışlanması
- 1957'de Riyad'da gelirlerinin %70'i ücretsiz sağlık hizmetlerine, %10'u da çocuk sağlığı hizmetlerine ayrılan ilk özel hastanenin kurulması, daha sonra babasının adıyla Kral Abdülaziz Üniversite Hastanesi olarak isimlendirilen bu hastanenin develete bağışlanması
- 1980'de Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı çerçevesinde 3. dünya ülkelerine yardım etmek, insani gelişim sağlamak ve açlıkla mücadele amacıyla Arap Körfez Programı'nın kurulması
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Eşleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Um Faysal bin Talal bin Abdül Aziz El Suud (Boşanmış)
- Mona Riad El-Solh, çocukları prens El-Velid bin Talal bin Abdül Aziz El Suud ve prens Halid bin Talal (Boşanmış)
- Moudie bint Abdulmohsen Alangary, çocukları prens Türki bin Talal bin Abdül Aziz El Suud (Boşanmış)
- Prenses Magdah bint Turki Al Sudairi, İnsan Hakları Komisyonu başkanı Sheikh Turki bin Khaled Al Sudairi 'nin kızı
Oğulları
[değiştir | kaynağı değiştir]- HRH Prens Faysal (ö. 1991)
- HRH Prens El-Velid bin Talal
- HRH Prens Halid
- HRH Prens Türki
- HRH Prens Abdül Aziz
- HRH Prens Abdül Rahman
- HRH Prens Mansour
- HRH Prens Muhammed
- HRH Prens Mashour
Kızları
[değiştir | kaynağı değiştir]- HRH Prenses Rima
- HRH Prenses Sara
- HRH Prenses Noura
- HRH Prenses Al Johara
- HRH Prenses Hebatallah
- HRH Prenses El Maha
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Suudi prensin reformcu isyanı
- Resmi internet sitesi20 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (Arapça) (İngilizce)
- Political reform essential for Saudi Arabia, says Prince Talal (İngilizce)
- Senior Saudi Royal demands reform26 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(BBC News, 5 Eylül 2007) (İngilizce)